De Schrijvers

Door wie zijn de Dode Zeerollen geschreven? De meest gangbare theorie is dat de schrijvers de  Essenen waren. 

Welke naam we hanteren voor de schrijvers is niet zo belangrijk. De naam Essenen voldoet prima, ook al gebruikten de schrijvers zelf verschillende andere namen, zoals Adat Hayachad wat vertaald kan worden als “Gemeenschap van Eenheid ”.  Hebreeuwse namen in de Bijbel hebben een betekenis of verwijzen naar een gebeurtenis. De naam Iesiyiem (Essenen) is echter nergens te vinden, het stamt ook niet af van een bekend Hebreeuwse woord en dat is vreemd.

De bronnen waarin de Essenen vermeld worden geven een beschrijving die behoorlijk afwijkt van hoe de Essenen naar voren komen uit de rollen. Die verschillen zijn er ook als je kijkt naar de archeologische vondsten die gedaan zijn bij Qumran, de nederzetting vlakbij de grotten. De drie bronnen zijn de werken van Philo van Alexandrië, van Plinius de Oudere en van Flavius Josephus, waarvan alleen de laatstgenoemde werkelijk in Palestina is geweest. Daarbij komt dat deze getuigen leefden in een tijd die tussen de 100 en 200 jaar nadat de rollen waren geschreven plaats vond.

Later werden de ontdekkingen in Qumran ook gekleurd door het wereldbeeld van de onderzoekers van de Ecole Biblique, waardoor het idee werd gewekt dat de schrijvers een monastieke gemeenschap vormden. Dit staat echter haaks op de principes van het jodendom dat monniken alleen toestaat onder zeer strenge beperkingen, voor enkelingen en altijd voor een beperkte periode.

De rollen zelf geven aanwijzingen over de identiteit van de schrijvers. Een groot deel van de teksten toont een duidelijke tempel georiënteerde traditie en benadrukt  het belang van een heilige tijd (kalender) en een heilige plaats (tempel). 

Reconstructie Hogepriester in Jeruzalem

*Over de identiteit van de schrijvers bestaat al jaren onenigheid tussen de academici. Naast de Essenen theorie zijn er ook andere theorieën die in de volgende documentaire (hieronder) worden toegelicht.  

. De Kalender

De techniek van een Torahrol schrijven is bijna 3000 jaar oud

Tussen de rollen zijn roosters gevonden die de priesterwacht van de Tempel over periodes van honderden jaren zorgvuldig registreerden. Deze rooster van 52 dienstweken, verdeeld over de 24 priester families die twee weken tempeldienst per jaar hadden, functioneerde ook als een algemene agenda voor het volk. Het gaf hen houvast om de feestdagen op de juiste tijd vieren.

Volgens de traditie die in de teksten beschreven wordt, werd de kalender nauwkeurig bijgehouden sinds de tijd van Aaron en zijn zonen (de eerste priesterfamilie) en gaat hij terug in de tijd tot woensdag, de vierde dag van de scheppingsweek, de eerste dag van de eerste maand (Nisan).

De schrijvers noemen zichzelf de zonen van Sadok, Priesters, Zonen van Aharon, afstammelingen van Levi, Priesters van Rechtvaardigheid, en andere namen die duiden op hun positie als Hogepriesters uit de familie die afstamt van Sadok ( zie 1 Kronieken 6, 35:37).

Een ander belangrijk thema in de rollen is een felle strijd tussen de schrijvers en een groep (of een aantal individuen) wier identiteit duister blijft.  Dat de strijd fel is blijkt uit de lange en zeer creatieve lijst van scheldwoorden en bijnamen die gebezigd wordt. 

De schrijvers beschuldigen hun vijanden van het corrumperen van de tempel in Jeruzalem, het afbreken van het verbond met de Schepper en het afwijzen van de heilig kalender van 364 dagen waardoor belangrijk heilige feestdagen zoals Grote Verzoendag (Jom Kipoer) op de verkeerde datum zou gevierd worden.

De schrijvers lijken een Hogepriesters-traditie te vertegenwoordigen. Een traditie die  onafgebroken van vader op zoon  bewaard was  sinds de dagen van de eerste priester Aaron op de berg Sinai tot dat ze uit de tempel verbannen werden door wat ze in de rollen een “valse priester” noemen. 
Vermoedelijk een nieuwe Hogepriester benoemd door de Grieken rond 175 v.Chr. (zie voor meer hierover de rubriek ACHTERGROND in deze site).

De grotten van Qumran hebben de traditie van de schrijvers van de Dode Zeerollen door de eeuwen heen beschermd. Nu is zij opnieuw verschenen in een wereld die voor de schrijvers onherkenbaar vreemd zou zijn, maar toch niet helemaal onbekend. Hoe is dat te verklaren?

Een deel van de teksten van de Dode Zeerollen heeft ons al via de joodse mystieke literatuur bereikt, waarvoor vooral in de afgelopen 20 jaar een toenemende belangstelling is in alle stromingen van het hedendaags jodendom.

Een zeer belangrijke rol in deze “ renaissance” van de oude mystieke tempeltradities speelt hun taal, door de eeuwen heen de Heilige Taal  genoemd. Het oude Hebreeuws dat samen met de Heilige Tijd  (kalender)  en de Heilige Plaats (tempel) het driehoekig fundament vormden waarop de oude kennis gedragen en bewaard kon worden voor alle volgende generaties.

---